“Xây dựng nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm Ba Kích của huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn”
Chủ nhiệm đề tài: KS. Vi Thị Thanh Mai.
Đơn vị thực hiện: Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Đình Lập.
Thời gian thực hiện: 2017 - 2019.
Lĩnh vực nghiên cứu: Nông nghiệp.
1. Mục tiêu của Dự án
1.1. Mục tiêu chung
Thiết lập cơ chế bảo hộ, quản lý và khai thác nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm Ba Kích nhằm nâng cao giá trị, danh tiếng của sản phẩm bản địa mang nhãn hiệu tập thể trên thị trường.
Đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho cộng đồng người dân vùng trồng Ba Kích huyện Đình Lập trong việc sử dụng nhãn hiệu tập thể, chống các hành vi xâm phạm quyền; Góp phần đảm bảo đời sống cho người sản xuất và giữ gìn, phát huy các giá trị kinh tế, xã hội, văn hoá của sản phẩm Ba Kích cho huyện Đình Lập.
1.2. Mục tiêu cụ thể
Xây dựng được bản đồ ranh giới vùng trồng Ba Kích đăng ký bảo hộ NHTT trên địa bàn huyện Đình Lập
Thiết kế được bộ logo, tem nhãn, bao bì mang nhãn hiệu tập thể “Đình Lập” cho sản phẩm Ba Kích của huyện Đình Lập.
Xây dựng được Quy chế quản lý và sử dụng nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm Ba Kích; Tài liệu hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch, bảo quản Ba Kích mang nhãn hiệu tập thể “Đình Lập”. Quy chế sử dụng tem nhãn, bao bì sản phẩm.
Hoàn thiện được bộ Hồ sơ đăng ký bảo hộ nhãn hiệu tập thể và được Cục Sở hữu trí tuệ chấp nhận, cấp văn bằng nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm Ba Kích của huyện Đình Lập.
Sản phẩm đăng ký bảo hộ gồm: Ba kích tươi, Ba kích khô và rượu Ba kích.
2. Kết luận - kiến nghị
Xây dựng và bảo vệ nhãn hiệu cho các sản phẩm nông sản trong nước hiện đang là mối quan tâm của rất nhiều địa phương. Là một tỉnh đã bắt đầu quan tâm đến việc đăng ký bảo hộ cho các sản phẩm nông sản, tỉnh Lạng Sơn nói chung và huyện Đình Lập nói riêng cũng đang gặp phải những khó khăn trong việc xây dựng nhãn hiệu cho các sản phẩm nông sản của mình. Do vậy, rất ít những sản phẩm nông sản địa phương được đăng ký bảo hộ.
Việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm ba kích của huyện Đình Lập bước đầu là một thành công lớn, mở ra cho thị trường sản xuất và tiêu thụ ba kích trên địa bàn tỉnh trong những năm tới. Dự án “Xây dựng NHTT cho sản phẩm ba kích của huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn đã hoàn thành các nội dung đề ra, cụ thể:
Đã tổ chức điều tra, đánh giá được thực trạng sản xuất kinh doanh ba kích tại huyện Đình Lập. Trong đó điều tra được các thông tin chính về cây ba kích như: Giống, phương pháp nhân giống, thời vụ trồng, năng suất, chất lượng, thời gian thu hoạch, phương pháp thu hoạch, bảo quản sản phẩm, các thông tin về thời tiết, đất đai... Thông tin về các biện pháp kỹ thuật trồng ba kích như: Làm đất, bón phân, làm cỏ, tưới nước, phòng trừ sâu bệnh hại, thu hái; Thông tin về thị trường tiêu thụ sản phẩm như: Tiêu chuẩn sản phẩm quả ba kích, dạng bao bì, khối lượng đóng gói, giá bán, thị trường tiêu thụ chính, khả năng bảo quản.
Lập được bản đồ xác định vùng bảo hộ tỷ lệ 1/200.000 in trên khổ giấy A4
Hoàn thành bộ Hồ sơ để xin bảo hộ và được Cục Sở hữu trí tuệ chấp nhận cấp văn bằng bảo hộ. Song song với quá trình lập hồ sơ, dự án đã tiến hành các nội dung nghiên cứu phân tích chất lượng ba kích, xây dựng được Quy chế quản lý và sử dụng NHTT ba kích Đình Lập; quy chế quản lý và sử dụng tem, nhãn bao bì sản phẩm NHTT ba kích. Tài liệu hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc cây ba kích để phục vụ quản lý và phát triển NHTT, thiết kế mẫu logo, tem nhãn, bao bì
Xây dựng các phương án khai thác NHTT cho sản phẩm ba kích: tổ chức một số hoạt động quảng bá như tổ chức Lễ công bố NHTT, xây dựng biển quảng cáo tấm lớn, in ấn tờ rơi, nhãn, bao bì sản phẩm...
Triển khai thực hiện thí điểm hoạt động quản lý và khai thác NHTT: tổ chức tập huấn cho các hộ trồng ba kích, cán bộ hội ở cơ sở... Xây dựng phóng sự quảng cáo, viết bài, đưa tin về sản phẩm ba kích Đình Lập. Qua đó bước đầu đã giúp người tiêu dùng biết đến sản phẩm ba kích của huyện nhiều hơn, các cán bộ Hội và nhân dân nắm được mục đích, ý nghĩa của Văn bằng bảo hộ trong việc xây dựng thương hiệu đặc sản do nhân dân làm ra.
Các nội dung nghiên cứu chỉ tập trung vào tạo lập nhãn hiệu, chưa nghiên cứu sâu được về quy trình trồng và chăm sóc, thu hoạch bảo quản ba kích những vấn đề còn khá cấp bách trong giai đoạn hiện nay.
3.1. Đề nghị UBND tỉnh, Sở Khoa học Công nghệ, Sở Nông nghiệp &PTNT tỉnh Lạng Sơn tiếp tục quan tâm bố trí các dự án, dự án tạo lập nhãn hiệu cho các sản phẩm đặc sản, đặc trưng của huyện nhằm thúc đẩy tổ chức sản xuất và xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm nông sản huyện Đình Lập.
Tổ chức quy hoạch chi tiết vùng trồng ba kích của huyện nhằm dự báo thị trường và xác định quy mô tổ chức sản xuất. Đảm bảo sản xuất bền vững, ổn định kinh tế xã hội khu vực nông thôn các vùng trồng ba kích tập trung.
Mời gọi các chuyên gia, các Viện nghiên cứu giúp tư vấn, hướng dẫn cho người dân về cách bảo quản ba kích.
Chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn liên quan thực hiện tốt việc tuyên truyền và quảng bá hình ảnh sản phẩm Ba kích sau khi đăng ký NHTT, với nhiều hình thức khác nhau: Trưng biển hiệu, áp phích, tờ rơi, triển lãm, tham gia hội chợ thương mại... Liên kết để tạo ra mạng lưới phân phối chặt chẽ, nghiêm ngặt và có hiệu quả tại các siêu thị, trung tâm thương mại, xuất khẩu để sản phẩm Ba kích thực sự phát huy thế mạnh và tạo nên thương hiệu mạnh của địa phương.
Tăng cường tuyên truyền, vận động bà con ở những vùng trồng ba kích tích cực tham gia vào Hội Làm vườn, thành lập các tổ hợp tác, Hợp tác xã để cùng nhau chung sức, chung lòng xây dựng, phát triển và bảo vệ NHTT “Đình Lập” cho sản phẩm ba kích. Tránh trường hợp mạnh ai người ấy làm như lâu nay, dẫn đến tự cạnh tranh lẫn nhau, làm mai một danh tiếng của sản phẩm; đồng thời khuyến khích, hỗ trợ bà con trong việc chọn lựa, khôi phục cây giống, tạo nên và giữ được đặc sản đúng là truyền thống.
3.4.1. Đối với vấn đề làm chủ Nhãn hiệu tập thể
Tiến hành quản lý tốt các thành viên sau khi đăng ký tham gia tổ chức Hội, thông qua các quy chế quản lý, quy chế sử dụng tem, nhãn, bao bì sản phẩm, quy trình kỹ thuật trồng trọt, chăm sóc và bảo quản Ba kích và cần xử lý nghiêm các sai phạm do lợi dụng danh tiếng của sản phẩm mà làm ăn gian dối, mang sản phẩm ở vùng khác đến bán để kiếm lời…
Tăng cường các hoạt động tuyên truyền, vận động tích cực hơn nữa để các hội viên Hội Làm vườn huyện Đình Lập hoạt động tích cực hơn trong việc xây dựng, phát triển, bảo vệ NHTT cho sản phẩm ba kích.
3.4.2. Đối với các thành viên Hội Làm vườn
Cần nhận thức rõ vai trò làm chủ của mình trong quá trình phát triển Hội. Nâng cao trình độ, chuyên môn, kỹ thuật trong việc trồng và chăm sóc cây ba kích. Tuân thủ quy trình kỹ thuật trồng trọt; Duy trì và đảm bảo chất lượng hàng hóa được gắn NHTT theo đúng tiêu chuẩn, chất lượng sản phẩm đã được Hội công bố; Sử dụng logo, bao bì tem nhãn cho đúng sản phẩm được gắn nhãn; không tự ý chuyển giao tem, nhãn, bao bì cho người khác sử dụng dưới bất kỳ hình thức nào khi chưa được sự cho phép của Hội.
Các thành viên trong Hội cần phản ánh những vướng mắc trong quá trình sản xuất lên Chủ tịch Hội, phản ánh những sai phạm trong hoạt động quản lý, khai thác sử dụng nhãn hiệu của Ban chấp hành Hội và các hoạt động sử dụng nhãn hiệu của các hội viên khác lên cấp quản lý cao hơn./.
Nguồn: Theo báo cáo Dự án
