Xây dựng nhãn hiệu chứng nhận “Rau Lạng Sơn” cho sản phẩm Rau của thành phố Lạng Sơn
Chủ nhiệm Dự án: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Minh.
Đơn vị thực hiện: Phòng Kinh tế thành phố Lạng Sơn.
Thời gian thực hiện: 2018 - 2020.
Lĩnh vực nghiên cứu: Nông nghiệp.
1. Mục tiêu của Dự án:
1.1. Mục tiêu chung
- Nâng cao giá trị kinh tế cho sản phẩm mang nhãn hiệu chứng nhận rau thành phố Lạng Sơn.
- Tạo lập và phát triển các kênh thương mại nhằm đảm bảo tính ổn định của đầu ra cho sản phẩm.
- Thiết lập và vận hành mô hình, cơ chế quản lý nhãn hiệu chứng nhận cho sản phẩm trên thực tế.
- Liên kết các hộ trồng rau tại khu vực các xã với các doanh nghiệp thu mua, chế biến, kinh doanh rau Lạng Sơn. Tạo môi trường sản xuất, kinh doanh lành mạnh, hiệu quả phát triển bền vững, không ngừng cải thiện và nâng cao thu nhập cho nông dân. Góp phần xóa đói giảm nghèo, phát triển kinh tế xã hội và đảm bảo an ninh - chính trị cho thành phố Lạng Sơn.
1.2. Mục tiêu cụ thể
- Tổng quan, hệ thống hóa về cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn trong và ngoài nước về nội dung, phương án tạo lập, quản lý và phát triển NHCN.
- Tạo lập nhãn hiệu chứng nhận "Rau Lạng Sơn" cho sản phẩm rau của thành phố Lạng Sơn.
- Tổ chức và vận hành hệ thống quản lý NHCN cho sản phẩm Rau Lạng Sơn.
- NHCN "Rau Lạng Sơn' được cấp giấy chứng nhận đăng ký bảo hộ và được sử dụng, quản lý trên thực tế.
- Phát triển các kênh thương mại, giới thiệu quảng bá và khai thác thương mại đối với sản phẩm rau mang NHCN "Rau Lạng Sơn".
- Hình thành hệ thống dữ liệu, tài liệu, kinh nghiệm thực tế trong việc tạo lập, quản lý và phát triển NHCN cho sản phẩm nông sản.
- Sản phẩm đăng ký bảo hộ gồm: Sản phẩm rau tươi và rau đã sơ chế, chế biến.
2. Kết luận và kiến nghị
2.1 Kết Luận
2.1.1.Dự án đã thực hiện được các nội dung sau:
- Hoàn thành việc Điều tra, khảo sát thực trạng sản xuất, kinh doanh, xác định và xây dựng bản đồ vùng trồng rau.
- Nghiên cứu, xác định bộ tiêu chí cần chứng nhận, tổ chức có chức năng chứng nhận sản phẩm cho sản phẩm rau mang NHCN Rau Lạng Sơn: Xây dựng báo cáo đánh giá cảm quan chất lượng rau, Phân tích mẫu đánh giá các chỉ tiêu chất lượng, Xây dựng bộ tiêu chí các tiêu chí cần chứng nhận cho sản phẩm Rau Lạng Sơn, Báo cáo đề xuất phạm vi, diện tích trồng rau có khả năng đảm bảo các chỉ tiêu chất lượng để đăng ký NHCN, Báo cáo xác định tổ chức có chức năng chứng nhận sản phẩm làm chủ sở hữu nhãn hiệu chứng nhận.
- Tổ chức Hội thảo xác định bộ tiêu chí cần chứng nhận, tổ chức có chức năng chứng nhận sản phẩm làm chủ sở hữu.
- Thiết kế được mẫu nhãn hiệu chứng nhận Rau Lạng Sơn, mẫu nhãn hàng hóa của sản phẩm.
- Xây dựng hoàn thiện quy chế quản lý việc sử dụng nhãn hiệu chứng nhận: Quy chế quản lý và sử dụng NHCN, Quy trình cấp thu hồi quyền sử dụng NHCN, Quy chế sử dụng tem, nhãn, bao bì sản phẩm, Tổ chức hội thảo góp ý kiến và lựa chọn mẫu NHCN để đăng ký các quy chế, quy trình.
- Lập hồ sơ đăng ký nhãn hiệu chứng nhận và theo dõi tiến trình đơn: đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp văn bằng chứng nhận nhãn hiệu Rau Lạng Sơn.
- Xây dựng hệ thống quảng bá NHCN cho sản phẩm Rau Lạng Sơn bao gồm hỗ trợ cho các hộ dân thực hiện mô hình: In túi đựng sản phẩm, dây buộc rau, tờ rơi, biển quảng cáo, Poster, tem truy suất nguồn gốc.
- Hoàn thành nội dung thay thế Lễ công bố nhãn hiệu chứng nhận bằng hình thức xây dựng phóng sự truyền hình, truyền thanh phát trên Đài phát thanh và truyền hình tỉnh Lạng Sơn, phát trên loa phát thanh lưu động.
- Triển khai tốt các chương trình hoạt động nhằm quảng bá rộng rãi về NHCN phát sóng trên đài phát thanh truyền hình tỉnh Lạng Sơn.
- Triển khai thực hiện xong thí điểm hoạt động quản lý và khai thác NHCN - Tập huấn cho người sản xuất kiến thức về nhãn hiệu chứng nhận.
2.1.2 .Trong quá trình triển khai thực hiện còn một số mặt tồn tại sau:
- Nhãn hiệu chứng nhận Rau Lạng Sơn đã được bảo hộ nhưng trong quá trình vận hành hệ thống quản lý NHCN còn mới, lãnh đạo của các HTX nông nghiệp trên địa bàn còn chưa có kinh nghiệm trong quản lý, sử dụng NHCN và phát triển chung của hệ thống. Thành viên trong HTX đạt yêu cầu sử dụng NHCN còn chưa hiểu rõ quy định về Luật sở hữu trí tuệ, phân biệt được NHCN với các nhãn hiệu đã được chứng nhận khác.
- Các nội dung của dự án được triển khai mới tập trung vào việc đăng ký nhãn hiệu chứng nhận, quảng bá sản phẩm mang NHCN chưa khai thác các vấn đề về thị trường, xây dựng chuỗi liên kết tiêu thụ, bao tiêu sản phẩm, đầu tư sản xuất, kỹ thuật theo tiêu chuẩn VietGAP.... đó là những vấn đề còn khá cấp bách trong giai đoạn mới hình thành được nhãn hiệu chứng nhận.
2.2. Kiến nghị
Để quản lý và phát triển Nhãn hiệu chứng nhận "Rau Lạng Sơn" có hiệu quả, sau khi được bảo hộ Phòng Kinh tế có một số kiến nghị sau:
2.2.1. Đối với Sở Khoa học và Công nghệ
- Sở Khoa học tiếp tục hỗ trợ Phòng Kinh tế, HTX sản xuất nông nghiệp xây dựng và vận hành mô hình quản lý và phát triển Nhãn hiệu chứng nhận "Rau Lạng Sơn".
- Tiếp tục có quan tâm hỗ trợ ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, Khoa học công nghệ trong sản xuất, bảo quản, chế biến sản phẩm; xây dựng chuỗi liên kết sản xuất, kinh doanh nhằm nâng cao giá trị hàng hóa và mở rộng tiêu thụ sản phẩm mang Nhãn hiệu chứng nhận "Rau Lạng Sơn".
2.2.2. Đối với UBND thành phố Lạng Sơn
- Tiếp tục quy hoạch vùng trồng rau của thành phố nhằm xác định quy mô sản xuất, năng suất sản phẩm. Đảm bảo diện tích sản xuất bền vững, đáp ứng được nhu cầu của thị trường.
- Phát triển sản phẩm Rau Lạng Sơn theo chứng nhận VietGAP tạo ra sản phẩm tốt cho sức khỏe, an toàn cho người sử dụng.
- Chỉ đạo các phòng, ban, đơn vị liên quan thực hiện
+ Tuyên truyền vận động người dân tiếp tục trồng, chăm sóc và phát triển cây rau theo chứng nhận VietGAP.
+ Tuyên truyền và quảng bá hình ảnh sản phẩm rau đặc sản của Nhãn hiệu chứng nhận Rau Lạng Sơn theo nhiều hình thức khác nhau: Trưng biển hiệu, áp phích, tờ rơi, triển lãm, tham gia các hội trợ thương mại...
+ Liên kết để tạo ra mạng lưới phân phối chặt chẽ, nghiêm ngặt và có hiệu quả tại các siêu thị, trung tâm thương mại, xuất khẩu để sản phẩm mang Nhãn hiệu chứng nhận Rau Lạng Sơn thực sự phát huy thế mạnh và tạo nên thương hiệu bền vững.
2.2.3. Đối với UBDN các xã, phường trong vùng sản xuất Rau Lạng Sơn
- Tăng cường tuyên truyền, vận động nhân dân ở những vùng trồng rau tích cực tham gia vào HTX sản xuất, ứng dụng tiến bộ Khoa học kỹ thuật, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP.
- UBND xã, phường tiếp tục khuyến khích, hỗ trợ người sản xuất về việc quảng bá, giới thiệu sản phẩm.
2.2.4. Đối với HTX nông nghiệp
- Giám đốc HTX tiếp tục phổ biến tới thành viên, người lao động về nhãn hiệu chứng nhận Rau Lạng Sơn, trong đó quan tâm phổ biến các quy định, quy chế sử dụng nhãn hiệu sản phẩm, điều kiện, tiêu chuẩn được sử dụng nhãn hiệu chứng nhận Rau Lạng Sơn.
- Triển khai biện pháp quản lý, kiểm tra, giám sát việc sử dụng NHCN Rau Lạng Sơn đảm bảo sản phẩm có nguồn gốc từ HTX đã được chứng nhận VIETGAP.
- Tích cực tuyên truyền vận động thành viên hợp tác xã tham gia vào việc xây dựng, phát triển, bảo vệ NHCN Rau Lạng Sơn.
- Thành viên Hợp tác xã nông nghiệp cần nhận thức rõ vai trò làm chủ của mình trong việc phát triển HTX cũng như phát triển thương hiệu sản phẩm. Ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, tuân thủ kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch, bảo quản sản phẩm; Duy trì và đảm bảo chất lượng Rau mang nhãn hiệu chứng nhận theo đúng chất lượng sản phẩm đã được công bố; sử dụng Logo nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hàng hóa, bao bì sản phẩm đúng sản phẩm đáp ứng các điều kiện của nhãn hiệu chứng nhận; không tự ý chuyển giao bao bì, tem, dây buộc... mang nhãn hiệu chứng nhận Rau Lạng Sơn cho người khác sử dụng dưới bất kỳ hình thức nào khi chưa được phép.
- HTX kịp thời phản ánh những vướng mắc trong quá trình sản xuất, sử dụng nhãn hiệu chứng nhận với UBND thành phố (qua Phòng Kinh tế) để kịp thời xem xét, xử lý thiếu xót trong quá trình quan lý, phát triển nhãn hiệu chứng nhận.
Nguồn: Theo báo cáo Dự án