Chủ nhiệm Dự án: KS. Hoàng Văn Thủy.
Đơn vị thực hiện: Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Bắc Sơn.
Thời gian thực hiện: 2018 - 2019.
Lĩnh vực nghiên cứu: Nông nghiệp.
- Quản lý và khai thác nhãn hiệu tập thể (NHTT) Quýt vàng Bắc Sơn cho sản phẩm Quýt vàng của huyện Bắc Sơn nhằm nâng cao giá trị, danh tiếng của sản phẩm mang NHTT trên thị trường.
- Đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho cộng đồng người dân vùng sản xuất Quýt vàng Bắc Sơn trong việc sử dụng NHTT, chống các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ (SHTT).
- Nâng cao uy tín và danh tiếng của sản phẩm, góp phần đảm bảo đời sống cho người sản xuất và giữ gìn, phát huy các giá trị kinh tế, xã hội, văn hoá cho huyện Bắc Sơn.
- Thiết lập và vận hành mô hình, cơ chế quản lý NHTT Quýt vàng Bắc Sơn trên thực tế; xây dựng các điều kiện, phương tiện phục vụ quản lý, phát triển NHTT phù hợp với điều kiện của huyện Bắc Sơn nói riêng và của tỉnh Lạng Sơn nói chung.
- Đảm bảo sản phẩm mang NHTT khi tiêu thụ trên thị trường được kiểm soát, quản lý chặt chẽ;
- Triển khai các hoạt động khai thác, phát triển NHTT Quýt vàng Bắc Sơn nhằm nâng cao giá trị hàng hóa của sản phẩm mang NHTT. Phát triển các kênh thương mại và xúc tiến quảng bá, giới thiệu sản phẩm Quýt vàng của huyện Bắc Sơn được bảo hộ NHTT trên thị trường nhằm nâng cao giá trị hàng hóa cho sản phẩm.
- Liên kết các hộ sản xuất Quýt vàng với các cơ sở thu mua, kinh doanh. Tạo môi trường sản xuất, kinh doanh lành mạnh, phát triển bền vững, không ngừng cải thiện và nâng cao thu nhập cho nông dân, góp phần xoá đói giảm nghèo, phát triển kinh tế - xã hội cho huyện Bắc Sơn.
- Thu hút nhân dân tham gia xây dựng và sử dụng NHTT Quýt vàng Bắc Sơn. Thiết lập cơ chế quản lý và khai thác NHTT cho sản phẩm Quýt vàng Bắc Sơn nhằm nâng cao danh tiếng, uy tiến và giá trị kinh tế của sản phẩm mang NHTT trên thị trường.
2.1. Kết luận
Dự án “Quản lý và phát triển nhãn hiệu tập thể "Quýt vàng Bắc Sơn" cho sản phẩm quả Quýt vàng của huyện Bắc Sơn’’ đã hoàn thành các nội dung đề ra, cụ thể:
- Đã xây dựng hệ thống sổ sách theo dõi hoạt động sản xuất, kinh doanh của các thành viên trong quá trình sử dụng NHTT phù hợp để theo dõi hoạt động sản xuất kinh doanh trong quá trình sử dụng NHTT.
- Quy trình cấp và thu hồi quyền sử dụng NHTT được xây dựng làm cơ sở cho công tác quản lý, phát triển NHTT đầy đủ rõ ràng, được hội viên nhất trí và được ban hành phê chuẩn.
- Quy chế quản lý NHTT, quy chế sử dụng tem nhãn được chỉnh sửa phù hợp với thực tiễn, được các hội viên thống nhất ban hành để áp dụng.
- Hệ thống nhận diện thương hiệu (tem nhãn, bao bì, logo..) được xây dựng có tính thẩm mỹ phù hợp, ý nghĩa và hiệu quả quảng bá thị trường. Đã tiến hình quảng bá giới thiệu sản phẩm và thiết lập được các kênh tiêu thụ (Kênh bán buôn và kênh bán lẻ) trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn để thiêu thụ sản phẩm.
- Triển khai thực hiện thí điểm các nội dung quản lý và khai thác NHTT Quýt vàng Bắc Sơn thông qua việc tổ chức 02 hội nghị tập huấn hướng dẫn cho người trồng và kinh doanh Quýt về chủ trương, phương thức thức quản lý và phát triển NHTT Quýt vàng Bắc Sơn. Thuê chuyên gia giám sát hướng dẫn vận hành mô hình tại 07 điểm tại 7 xã.
- Đã tổ chức đánh giá hiệu quả và hoàn thiện mô hình quản lý, khai thác NHTT Quýt vàng Bắc Sơn.
- Hoàn thành việc xây dựng báo cáo kết quả thực hiện Dự án.
- Sở hữu trí tuệ nói chung và nhãn hiệu chứng nhận nói riêng là vấn đề mới đối với các địa phương; do vậy, trong giai đoạn đầu triển khai thực hiện, dự án gặp những khó khăn nhất định, đặc biệt là việc tiếp cận dự án của người dân tại địa phương;
- Người dân đã quen với các phương pháp truyền thống, chủ yếu dựa vào kinh nghiệm, việc ghi chép sổ sách, kiểm tra, giám sát quy trình còn thực hiện lúng túng, nên gây ra nhiều khó khăn trong việc đảm bảo quy trình, quản lý chất lượng sản phẩm cũng như gắn nhãn;
- Sản phẩm quả quýt có tính chất mùa vụ, việc kinh doanh sản phẩm cũng còn mang tính chất thời vụ; đồng thời người dân chưa thấy được tác dụng của việc sử dụng NHTT. Do vậy, việc triển khai cấp quyền thử nghiệm còn gặp rất nhiều khó khăn trong việc thực hiện;
2.2. Bài học kinh nghiệm rút ra trong quá trình thực hiện Dự án
Từ những thực tế trong việc triển khai và tổ chức thực hiện Dự án trong hơn một năm qua, để Dự án đến với người dân và phát huy hiệu quả cao, chúng tôi rút ra một số bài học kinh nghiệm sau:
- Cần có sự liên kết chặt chẽ của cơ quan quản lý, cơ quan chủ trì, đơn vị phối hợp; chính quyền địa phương và nhân dân trong vùng dự án để triển khai tổ chức thực hiện;
- Tôn trọng, lắng nghe ý kiến của người dân để đáp ứng những nhu cầu thực tiễn của người dân để điều chỉnh các hoạt động nhằm đem lại kết quả cao nhất, thiết thực nhất cho người dân địa phương;
- Tuyên truyền, phổ biến để người dân hiểu rõ nội dung, mục đích ý nghĩa của sở hữu trí tuệ đối với sản phẩm của địa phương để người dân hiểu và tích cực tham gia thực hiện tốt.
2.3.1. Đối với UBND Huyện Bắc Sơn
- Chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn liên quan thực hiện:
+ Tuyên truyền, vận động người dân tiếp tục trồng, chăm sóc, thu hái quả quýt theo hướng Vietgap.
+ Tuyên truyền và quảng bá các hình ảnh sản phẩm Quýt vàng Bắc Sơn sau khi bảo hộ NHTT, với nhiều hình thức khác nhau: Trưng biển hiệu, áp phích, tờ rơi, triển lãm, tham gia hội trợ thương mại...
+ Liên kết để tạo ra mạng lưới phân phối chặt chẽ, nghiêm ngặt và có hiệu quả tại các siêu thị, trung tâm thương mại, xuất khẩu để sản phẩm Quýt vàng Bắc Sơn thực sự phát huy thế mạnh và tạo nên thương hiệu mạnh của địa phương.
+ Tăng cường tuyên truyền, vận động bà con cùng nhau chung sức, chung lòng xây dựng, phát triển và bảo vệ NHTT cho sản phẩm Quýt vàng Bắc Sơn. Tránh trường hợp mạnh ai người ấy làm như lâu nay, dẫn đến tự cạnh tranh lẫn nhau, làm mai một danh tiếng của sản phẩm.
2.2.3. Đối với Hội Làm vườn huyện Bắc Sơn
- Quản lý tốt các thành viên sau khi cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng NHTT Quýt vàng Bắc Sơn.
- Tích cực tuyên truyền, phổ biến NHTT đã được bảo hộ quyền SHTT và các quy định quản lý, sử dụng NHTT. Trong đó đặc biệt quan tâm đến việc phổ biến các quy định về tiêu chuẩn, điều kiện đối với sản phẩm được mang NHTT Quýt vàng Bắc Sơn.
- Triển khai các biện pháp kiểm tra, giám sát việc sử dụng NHTT Quýt vàng Bắc Sơn đảm bảo NHTT chỉ được dùng cho các sản phẩm Quýt có nguồn gốc từ huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn các chỉ tiêu chất lượng theo quy định quản lý và sử dụng NHTT Quýt vàng Bắc Sơn để bảo vệ danh tiếng, uy tín cho sản phẩm mang NHTT.
Nguồn: Theo báo cáo Dự án
